Pomaganie i angażowanie się w działalność charytatywną to niewątpliwie jedno z najszlachetniejszych przedsięwzięć, jakie możemy podjąć. Jednym z popularnych sposobów realizacji takiego zaangażowania jest powołanie fundacji. Jednak co, jeśli nie mamy zespołu współzałożycieli i chcielibyśmy działać samodzielnie? Odpowiedzią na to pytanie jest fundacja jednoosobowa. Fundacja kojarzy się z dobroczynnością i działaniami charytatywnymi, jednak nie wszyscy wiedzą, że może również prowadzić działalność gospodarczą. Zatem, jak założyć fundację jednoosobową?
Czym jest fundacja jednoosobowa?
Fundacja jest osobą prawną, czyli odrębnym podmiotem w obrocie prawnym. Fundację zakładać może jedna osoba lub więcej osób niż jedna. Liczba założycieli nie ma tu więc większego znaczenia. Fundacja jednoosobowa oznacza w zasadzie, że ma ona jednego założyciela. Z chwilą założenia fundacji, staje się ona instytucją odrębną od założyciela. Ma to pewne, określone konsekwencje.
Zalety i wady fundacji jednoosobowej
Zalety fundacji jednoosobowej to:
- nieograniczona kontrola (jedyny założyciel ma pełną kontrolę na działalność fundacji, decyzje podejmuje samodzielnie),
- szybka i dość prosta procedura zakładania fundacji.
Wśród wad wskazać należy brak zespołu (a więc mniejsze możliwości wymiany pomysłów i współpracy) oraz ograniczona skalowalność (w miarę rozwoju działań, fundacja może napotkać na ograniczenia związane z zasobami finansowymi i ludzkimi). Przejdźmy do procesu, jak założyć fundację jednoosobową.
Proces zakładania fundacji jednoosobowej
KROK 1: Sprecyzowanie celów i misji fundacji jednoosobowej – pierwszym krokiem w zakładaniu fundacji jednoosobowej jest sprecyzowanie celów i misji fundacji.
KROK 2: Określenie struktury organizacyjnej – trzeba zdecydować, jaka będzie struktura organizacyjna fundacji, zasady funkcjonowania i jakie składniki majątkowe zostaną przeznaczone na realizowanie tych celów i misji. Wszystkie te elementy umieszcza się w akcie założycielskim, który ma formę aktu notarialnego. W ramach aktu założycielskiego zasadne jest uchwalenie statutu fundacji.
Przepisy nie nakładają żadnych minimalnych wymagań co do składników majątkowych fundacji, choć oczywiście środki te przynajmniej w minimalnym zakresie powinny zapewniać realizację choćby jednego z celów.
Cel fundacji to wskazana w akcie założycielskim i statucie działalność non-profit, o dowolnym profilu np. wspieranie lokalnych inicjatyw. Może być ona szeroko ujęta, bo istotne jest określenie co ma czynić fundacja. Nie musi ona od razu prowadzić aktywności we wszelkich opisanych w akcie celach. Statut to ważny akt dla fundacji, gdyż na jego podstawie będzie ona działać.
KROK 3: Wskazanie siedziby i organów fundacji jednoosobowej – kluczowym organem jest oczywiście jest zarząd, który reprezentuje fundację. Zarząd może powoływać fundator. Oznacza to, że założyciel fundacji może być także jej jedynym członkiem zarządu. Istotne jest również określenie sposobu zmian statutu oraz mechanizmu związanego z podjęciem decyzji o jej rozwiązaniu i likwidacji.
KROK 4: Określenie prowadzonej działalności gospodarczej przez fundację – jeśli fundacja ma prowadzić także działalność gospodarczą, to taką możliwość należy przewidzieć w statucie założycielskim. Brak tego rodzaju zapisu uniemożliwia prowadzenie działalności gospodarczej przez fundację.
Powstanie fundacji, poza aktem założycielskim, wymaga zarejestrowania w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), co następuje za pośrednictwem właściwego dla siedziby fundacji sądu rejonowego, wydział gospodarczy – krajowy rejestr sądowy.
Koszt założenia fundacji jednoosobowej
Wysokość opłaty za założenie fundacji jest zależna od tego, czy fundacja będzie prowadziła działalność gospodarczą. Jeżeli tak, opłata wyniesie 600 zł (500 zł za wpis, a 100 zł za ogłoszenie go w Monitorze Sądowym i Gospodarczym). Jeśli fundacja nie będzie prowadziła działalności gospodarczej, opłata wyniesie 250 zł.
W dniu uzyskania wpisu w KRS, powstaje fundacja jednoosobowa. I od tej chwili może ona funkcjonować w obrocie prawnym i dokonywać innych formalności (np. założyć rachunek bankowy, uzyskać NIP).
Mamy nadzieję, że wystarczająco przedstawiliśmy Państwu proces, jak założyć fundację jednoosobową. W przypadku dodatkowych pytań zachęcamy do kontaktu z specjalistami naszej Kancelarii Radców Prawnych.